1956 թուականէն սկսեալ աշխարհասփիւռ հայ եւ հայագիտական ոլորտի ​​ուսանողներու համալսարանական կրթաթոշակներ տրամադրելը եղած է Հայկական Համայնքներու Բաժանմունքի հիմնական գործունէութիւններէն մէկը: Ղեկավար պաշտօններ ստանձնող շատ ականաւոր հայեր կրթաթոշակ ստացած են Գալուստ Կիւլպէնկեան Հիմնարկութենէն, երբ տակաւին համալսարանական ուսանողներ էին: Այս կրթաթոշակներուն շնորհիւ հազարաւոր ուսանողներ ամբողջ աշխարհի տարածքին յաջողած են բարձրագոյն կրթութիւն ստանալ:

Կրթաթոշակները իրենց էութեամբ արդարակշռութեան գործիքներ են: Անոնք հնարաւորութիւն կու տան արժանի ուսանողներուն օգտուելու բարձրագոյն կրթութեան հնարաւորութիւններէն եւ արդիւնաւորելու իրենց ողջ ներուժը: Ամեն տարի Բաժանմունքը մէկ միլիոն եւրօ կրթաթոշակ կը տրամադրէ: Ան կը կեդրոնանայ հայագիտութեան ընթացաւարտ (graduate) մակարդակին վրայ՝ միաժամանակ գումար տրամադրելով Նախ-ընթացաւարտ (undergraduate) հայ ուսանողներուն՝ զարգացող երկիրներու մէջ մասնագիտանալու համար որեւէ նիւթի մէջ: Ան կը տրամադրէ  նաեւ կարճաժամկէտ հետազօտական ​​եւ ճամփորդական դրամաշնորհներ:

Հայագիտութեան վրայ շեշտադրումը (ընդհանուր սահմանումով) կը բխի այն իրողութենէն, որ համաշխարհային մակարդակով այս նիւթին վերաբերեալ հետազօտութիւններու տրամադրուող նպաստները շատ քիչ են, յատկապէս ժամանակակից նիւթերու վերաբերեալ: Նախ-ընթացաւարտի (undergraduate) մակարդակով, կեդրոնացումը դրուած է այն երկիրներուն վրայ, ուր չկան պետական ​​նպաստներ եւ հնարաւորութիւններ համալսարանական ուսանողներու համար, յատկապէս Միջին Արեւելքի մէջ:

Բաժանմունքը կրթանպաստներ կը տրամադրէ հետեւեալ չորս ծրագիրներուն ընդմէջէն՝

1. Հայագիտութեան ընթացաւարտ աստիճանի կրթանպաստներ.
2. Հայագիտութեան համար կարճաժամկէտ հետազօտական ​​դրամաշնորհներ.
3. Բարձրագոյն կրթութիւն՝ զարգացող երկիրներու հայ ուսանողներուն համար (գլխաւորապէս՝ ընթացաւարտութեան թեկնածու).
4. Կարճաժամկէտ գիտաժողովներու եւ ճամփորդական դրամաշնորհներ Հայաստանի ուսանողներուն եւ երիտասարդ հետազօտողներուն համար (բոլոր նիւթերուն վերաբերող):

Աւելին, որոշ պարագաներու կրթաթոշակներ կը տրուին նաեւ Փորթուկալի մէջ ուսանող հայ համալսարանականներու։

Կրթաթոշակներու գումարները կը տարբերին՝ ըստ ուսման աստիճանին եւ վերոնշեալ կրթանպաստի ծրագիրին: Ընդհանրապէս, փոքր դրամաշնորհներ տալու փոխարէն, ինչ որ ուսանողին ընդհանուր նախահաշիւին վրայ աննշան բաժին մը կը կազմէ, Բաժանմունքը կը տրամադրէ թիւով աւելի քիչ կրթաթոշակներ, բայց աւելի մեծ գումարներ յետ-ընթացաւարտ (post-graduate) ուսման համար: Նախ-ընթացաւարտի գումարները աւելի փոքր են, որպէսզի հնարաւորինս շատ ուսանողներ օգտուին անկէ: Ամեն տարի մօտաւորապէս 150 նոր կրթաթոշակներ՝ տարբեր չափերով, կը տրուին 15-20 երկիրներու մէջ:

ԴԻՄԵԼ